Vảy phấn dạng lichen là một bệnh lý da liễu khởi phát đột ngột. Triệu chứng đặc trưng là các nốt sẩn nổi cao, xuất hiện rải rác trên toàn bộ cơ thể. Vảy phấn dạng lichen không có thuốc để điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, người bệnh không cần phải quá lo lắng, bài viết sau đây chúng tôi sẽ cung cấp thêm thông tin về triệu chứng cũng như cách cải thiện vảy phấn dạng lichen hiệu quả.

Vảy phấn dạng lichen là bệnh gì?

Vảy phấn dạng lichen, trước đây được gọi với cái tên là á vảy nến thể giọt. Đây là một bệnh ngoài da thường gặp ở trẻ em và thanh niên. Nguyên nhân gây ra bệnh đến nay vẫn chưa được xác định rõ. Nhiều nghiên cứu cho rằng vảy phấn dạng lichen xuất hiện tự nhiên, đột ngột hoặc có thể xuất hiện ngay sau khi người bệnh bị cúm, sốt truyền nhiễm hoặc dùng một số loại thuốc. Chính vì vậy, các nhà khoa học nhận định đây có thể là phản ứng gia tăng độ nhạy cảm của cơ thể  với một số chất kháng nguyên.

Vay-phan-dang-lichen-thuong-gap-o-tre-nho-hoac-nguoi-truong-thanh-tre-tuoi.webp

Vảy phấn dạng lichen thường gặp ở trẻ nhỏ hoặc người trưởng thành trẻ tuổi

>>> XEM THÊM: Bệnh vảy phấn hồng - Hiểu để biết cách điều trị hiệu quả

Phân loại vảy phấn dạng lichen

Dựa vào đặc điểm hình thái của các tổn thương mà vảy phấn dạng lichen được chia ra làm 2 loại:

Vảy phấn dạng lichen mạn tính 

Vảy phấn dạng lichen mạn tính có tên khoa học là pityriasis lichenoide chronique (PLC).

  • Lâm sàng

Vảy phấn dạng lichen mạn tính có xuất hiện các nốt sẩn cứng, hơi nổi lên, màu hồng đỏ hoặc nâu xám, giống sẩn giang mai. Ban đầu kích thước nhỏ bằng hạt đậu, sau đó phát triển lớn dần. Trên bề mặt vùng da tổn thương xuất hiện các vảy da màu trắng xám, khô và kết dính. Tổn thương lan ra toàn thân và tứ chi. Cạo vảy theo phương pháp Brock, vảy bong ra theo mảng nhưng vẫn dính một bên, được gọi là dấu hiệu kẹp chì hoặc gắn xi. Không giống như bệnh vảy nến bong ra thành từng lớp mỏng, vảy phấn dạng lichen sau vài ngày bong ra, màu da dần trở lại bình thường. Người bệnh không có cảm giác ngứa, toàn thân ít bị ảnh hưởng.

  • Mô bệnh học

Triệu chứng trên mô bệnh học của vảy phấn dạng lichen mạn tính thường không đặc hiệu. Thượng bị có hiện tượng dày sừng. Một số trường hợp xuất hiện ổ áp xe nhỏ giống như bệnh vảy nến. Lớp trung bì phù nề, thâm nhiễm bởi bạch cầu đơn nhân và tế bào lympho. 

  • Tiến triển: 

Vảy phấn dạng lichen mạn tính là bệnh lành tính nhưng tái phát lại nhiều lần, dai dẳng và kéo dài. Yếu tố gây tái phát có thể do thời tiết. Một số trường hợp các tổn thương biến mất hoàn toàn sau một khoảng thời gian. Nhưng nó được cho là giai đoạn ổn định của bệnh.

Vảy phấn dạng lichen và đậu mùa cấp tính

Bệnh còn có tên gọi khác là á vảy nến dạng đậu mùa hoặc dạng thủy đậu của Mucha Habermann. 

  • Lâm sàng 

Triệu chứng thường gặp là các dát đỏ và sẩn lên, ở giữa có thể nổi mụn nước hoặc xuất huyết. Nếu quan sát kỹ, các mụn nước sâu và trông giống như bệnh đậu mùa. Các nốt sẩn sẽ bị loét, hoại tử và đóng vảy. Sau khi lành có thể để lại sẹo lõm, sẫm màu giống đậu mùa và có thể tăng hoặc giảm sắc tố da. Sau khi xuất hiện một hoặc nhiều thương tổn, tình trạng bệnh dần được cải thiện và có thể chuyển thành vảy phấn dạng lichen mạn tính. Các triệu chứng toàn thân như sốt nhẹ, nhức đầu, mệt mỏi,... Nghiêm trọng hơn là rối loạn thần kinh, rối loạn tâm thần, viêm khớp, viêm phổi kẽ,...

  • Mô bệnh học

Hoại tử lớp thượng bì, xuất huyết và thâm nhiễm dày đặc của tế bào lympho T quanh mạch máu ở lớp trung bì nông.

  • Tiến triển

Vảy phấn dạng lichen thể này biến đổi thất thường, có thể cấp tính, bán cấp tính hoặc mãn tính. Trước đây nhiều người cho rằng đây là một bệnh lành tính, tự khỏi sau một thời gian. Nhưng gần đây, có bằng chứng cho thấy bệnh tiến triển mạn tính, có thể chuyển biến nghiêm trọng hơn. 

Vay-phan-dang-lichen-the-dau-mua-co-the-noi-mun-nuoc-hoac-xuat-huyet-duoi-da.webp

Vảy phấn dạng lichen thể đậu mùa có thể nổi mụn nước hoặc xuất huyết dưới da

>>> XEM THÊM: Bệnh vảy phấn hồng có điểm gì khác với vảy nến? TÌM HIỂU NGAY

Cách cải thiện bệnh vảy phấn dạng lichen

Cho đến thời điểm hiện tại, chưa có loại thuốc nào đặc trị được tình trạng vảy phấn dạng lichen. Do đó, để cải thiện các triệu chứng, người bệnh cần kết hợp lối sống sinh hoạt lành mạnh với việc sử dụng thuốc và liệu pháp quang học để tăng cường hiệu quả điều trị. 

Phương pháp không sử dụng thuốc 

Để cải thiện tình trạng vảy phấn dạng lichen, bạn nên thay đổi chế độ dinh dưỡng khoa học và sinh hoạt hợp lý, cụ thể như sau:

  • Hạn chế ăn đường: Ăn quá nhiều đường sẽ làm trầm trọng hơn tình trạng viêm. Vì vậy, người bị vảy phấn dạng lichen nên hạn chế ăn đường để cải thiện tình trạng bệnh.
  • Uống đủ nước: Nước giúp tái tạo da, uống đủ nước sẽ cải thiện kết cấu làn da của người bệnh.
  • Ăn nhiều hoa quả tươi: Một số loại quả như mâm xôi, việt quất, dâu tây, các loại hạt như óc chó, hạnh nhân,… có tác dụng chống viêm tốt. Vì vậy, người bị vảy phấn dạng lichen mạn tính không nên bỏ qua những thực phẩm này. 
  • Bổ sung nhiều thực phẩm chứa omega 3: Cá hồi, cá thu, cá trích,… là nguồn cung cấp omega 3 có lợi cho sức khỏe. 
  • Hạn chế chất béo bão hòa: Tránh chất béo bão hòa giúp giảm khả năng biến chứng của bệnh. Vì vậy, nên cân nhắc kỹ trước khi ăn những loại thịt đỏ, thịt gia cầm, sản phẩm từ sữa, đồ chiên rán,… 

Chế độ dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với người bị bệnh vảy phấn dạng lichen. Chính vì vậy, hãy lưu ý những vấn đề trên để cải thiện tình trạng bệnh an toàn, hiệu quả.

Ca-hoi-ca-thu-ca-trich-chua-nhieu-omega-3-tot-cho-nguoi-mac-vay-phan-dang-lichen.webp

Cá hồi, cá thu, cá trích,... chứa nhiều omega 3 tốt cho người mắc vảy phấn dạng lichen

Phương pháp điều trị nội khoa

Cho đến hiện tại, chưa có phương pháp điều trị vảy phấn dạng lichen đặc hiệu. Đối với vảy phấn dạng lichen và đậu mùa cấp tính, điều quan trọng nhất là phải tìm được và loại bỏ tất cả các tác nhân làm bùng phát bệnh như nhiễm trùng, phẩm màu,... Vì không có thuốc điều trị đặc hiệu nên chủ yếu là điều trị triệu chứng của bệnh. Người bệnh có thể tham khảo những phương pháp sau: 

  • Giữ ẩm cho da thường xuyên bằng các loại thuốc bôi ngoài da, làm dịu da có chứa dược chất như kẽm oxyd, corticosteroid,...
  • Đối với các loại thuốc uống tác dụng toàn thân: Người bệnh có thể sử dụng tetracyclin, erythromycin 2g/ngày trong vài tuần.
  • Phương pháp quang trị liệu: Chiếu trực tiếp các tia PUVA, UVB-NB lên vùng da bị vảy phấn dạng lichen.
  • Đối với người mắc bệnh ở thể nặng cần điều trị bằng PUVA, methotrexat, corticoid toàn thân, kháng sinh tại chỗ chống nhiễm trùng. 

Giải pháp thiên nhiên cải thiện bệnh vảy phấn dạng lichen mạn tính

Bên cạnh việc áp dụng chế độ dinh dưỡng hợp lý và sử dụng thuốc theo chỉ định, nhiều người lựa chọn các sản phẩm thảo dược thiên nhiên để cải thiện bệnh vảy phấn dạng lichen. Trên thị trường hiện nay kem bôi da Explaq được khá nhiều người mắc vảy phấn dạng lichen ưa chuộng. 

Kem bôi da thảo dược Explaq có chứa thành phần chính là chitosan, dịch chiết ba chạc, lá sòi, phá cố chỉ,... hoàn toàn an toàn và lành tính cho mọi làn da. Khi sử dụng kem Explaq sẽ giúp bong sừng, bạt vảy, dưỡng da và làm mềm mịn làn da. Nhờ vậy mà các tổn thương do vảy phấn dạng lichen được cải thiện, triệu chứng thuyên giảm dần và vùng da mới được tái tạo nhanh hơn. 

Kem-boi-da-Explaq-ho-tro-cai-thien-tinh-trang-vay-phan-dang-lichen.webp

Kem bôi da Explaq hỗ trợ cải thiện tình trạng vảy phấn dạng lichen

Nút đặt mua.webp

Trong chương trình “Tư vấn sức khỏe” trên kênh truyền hình Quốc hội, khi nói về thành phần chitosan có trong kem bôi Explaq, BSCKII Nguyễn Thành cho biết: “Với thuốc bôi ngoài chứa chitosan đã được Đại học Harvard chứng minh có tác dụng bạt sừng, giảm viêm, chống nhiễm khuẩn, ức chế quá trình phát triển của da. Do đó, người bệnh nên sử dụng kem bôi ngoài da chứa thành phần này”. 

Theo dõi thêm chia sẻ của chuyên gia Nguyễn Hồng Hải về tác dụng của kem bôi Explaq trong hỗ trợ cải thiện các bệnh vảy da ở video sau:

 

Bài viết trên là một số thông tin cần biết về bệnh vảy phấn dạng lichen và cách điều trị hiệu quả. Mong rằng những thông tin trên hữu ích cho bạn đọc. Nếu bạn có điều gì băn khoăn về bệnh hoặc cách điều trị vảy phấn dạng lichen, hãy để lại câu hỏi ở bên dưới, các chuyên gia da liễu của chúng tôi sẵn sàng giải đáp cho bạn. 
Tài liệu tham khảo:

https://dermnetnz.org/topics/pityriasis-lichenoides#:~:text=Pityriasis%20lichenoides%20(PL)%20is%20an,many%20patients%20showing%20overlapping%20features.

https://emedicine.medscape.com/article/1099078-overview

https://www.uptodate.com/contents/pityriasis-lichenoides-et-varioliformis-acuta-pleva